Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 2 (793) z dnia 10.01.2013

Niewykorzystane środki po rezygnacji z ZFŚS

Dopełniając wszystkich formalności, zrezygnowaliśmy z tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz wypłacania świadczeń urlopowych. Co należy zrobić w tej sytuacji z niewykorzystanymi środkami Funduszu zgromadzonymi na odrębnym koncie?

Środki te powinny być nadal wykorzystywane na prowadzenie działalności socjalnej, aż do ich pełnego wyczerpania.

Z pytania wynika, że pracodawca - dopełniając wszystkich wymaganych formalności - zrezygnował z funkcjonującego dotychczas w firmie ZFŚS oraz z wypłaty świadczenia urlopowego. Przed podjęciem decyzji o rezygnacji z tworzenia ZFŚS nie wydatkował jednak wszystkich jego środków. Spowodowało to pozostanie na koncie Funduszu określonej puli pieniędzy.

Rezygnacja z tworzenia ZFŚS nie oznacza automatycznie jego całkowitej likwidacji. Z takową będziemy mieć do czynienia dopiero wówczas, gdy wydane zostaną wszystkie środki Funduszu znajdujące się na odrębnym rachunku bankowym. W opisanej sytuacji tak się jednak nie stało.

Przepisy co prawda nie regulują jednoznacznie sposobu postępowania pracodawcy w przypadku, gdy po rezygnacji z tworzenia ZFŚS na jego koncie znajdują się niewykorzystane środki, ale - z uwagi na charakter Funduszu - przyjmuje się, że powinny być one nadal wykorzystywane na cele socjalne. Z art. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 592 ze zm.) jednoznacznie bowiem wynika, że Fundusz ten przeznaczony może być tylko na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z niego, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli albo innych form wychowania przedszkolnego. Niewykorzystanych środków Funduszu nie można więc przeznaczyć np. na dofinansowanie bieżącej działalności pracodawcy.

Powyższe oznacza, że mimo zlikwidowania ZFŚS, środki pozostałe na jego koncie należy nadal wykorzystywać na dotychczasowych zasadach - aż do ich pełnego wyczerpania. Pracodawca nie powinien jednak już udzielać zwrotnych oraz oprocentowanych pożyczek, ponieważ w ten sposób przedłuży proces pełnej likwidacji ZFŚS, albowiem zwracane kwoty oraz odsetki będą nadal zasilać konto Funduszu.

Na zakończenie zwróćmy uwagę, że pracodawcy lub osoby odpowiedzialne w ich imieniu za wykonywanie przepisów ww. ustawy, w tym dotyczących wydatkowania środków ZFŚS, mogą być ukarani grzywną, o ile przepisy te złamią. W razie nieprawidłowego wykorzystania środków Funduszu związki zawodowe mogą też wystąpić do sądu pracy o ich zwrot.