Likwidacja ZFŚS a niewykorzystane środki

Ze względu na zmniejszenie stanu zatrudnienia spółka jawna zamierza w przyszłym roku zrezygnować z tworzenia ZFŚS. Nie będzie też wypłacać świadczenia urlopowego. Prawdopodobnie na rachunku tego Funduszu pozostaną niewykorzystane środki pieniężne z 2015 r. Czy pieniądze te spółka będzie mogła wypłacić pracownikom w 2016 r. w ramach finansowania działalności socjalnej, tj. w formie dofinansowania do wczasów i kolonii? Jeżeli tak, to czy środki te będą zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Tak. Pozostałe na rachunku Funduszu środki pieniężne spółka może przeznaczyć na dofinansowanie wczasów i kolonii. Świadczenia te będą korzystać ze zwolnienia od podatku, do wysokości 380 zł w roku podatkowym.

Przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 111) nie regulują zasad postępowania, w sytuacji gdy podmiot spoza tzw. sfery budżetowej rezygnuje z tworzenia ZFŚS, a na koncie Funduszu pozostają niewykorzystane środki. Przepis art. 11 ustawy o ZFŚS stwierdza jedynie, że niewykorzystane w danym roku kalendarzowym środki przechodzą na rok następny. Oznacza to, że środki te mogą być wykorzystane, ale tylko na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego. Z art. 1 ustawy o ZFŚS jasno bowiem wynika, że tylko na takie cele środki Funduszu mogą być wykorzystane.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 updof, wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Ustawodawca zastrzegł jednocześnie, że rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Jak wynika z powołanego przepisu, przekazane pracownikowi świadczenie (rzeczowe lub pieniężne) może korzystać ze zwolnienia od opodatkowania, jeżeli jest wynikiem działalności socjalnej określonej w przepisach o ZFŚS i jest sfinansowane w całości ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych. Dla skorzystania z omawianego zwolnienia od podatku nie ma znaczenia, że świadczenie sfinansowane zostanie ze środków ZFŚS niewykorzystanych w roku ubiegłym i że w danym roku Fundusz ten nie będzie tworzony. Istotna jest wartość otrzymanego świadczenia, która wraz z innymi świadczeniami socjalnymi otrzymanymi przez pracownika korzysta ze zwolnienia od podatku, do wysokości 380 zł w roku podatkowym. Nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu.