A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 36 (1043) z dnia 20.12.2019

Podstawa świadczenia urlopowego po zmianie odpisu

W grudniu br. wypłaciliśmy dwóm pracownikom świadczenie urlopowe (w naszej firmie świadczenia te przysługują w wysokości odpisu podstawowego na ZFŚS). W jaki sposób należało ustalić podstawę tych świadczeń po zmianie wysokości odpisu od sierpnia br. (wypłaciliśmy świadczenie w wysokości 1.271,21 zł)?

Świadczenia urlopowe wypłacane są na zasadach określonych w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ustawy o ZFŚS). Z art. 3 ust. 4-5a tej ustawy wynika, że wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego na ZFŚS, ustalonego dla pracowników zatrudnionych:

w tzw. normalnych warunkach pracy,
młodocianych,
w warunkach szczególnych lub przy pracach o szczególnym charakterze.

Wysokość świadczenia urlopowego ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika (z wyłączeniem pracowników młodocianych). Jest ono wypłacane raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych - nie później niż w dniu bezpośrednio poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego. W praktyce większość pracodawców wypłacających świadczenia urlopowe ustala je na ustawowym poziomie, tj. w kwocie odpowiadającej odpisowi podstawowemu na ZFŚS. Wysokość odpisu obowiązująca w danym roku kalendarzowym ma więc bezpośrednie przełożenie na kwotę świadczenia urlopowego.

Podstawę ustalenia odpisu na dany rok stanowi przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. W 2019 r. wysokość odpisu na ZFŚS została pierwotnie ustalona na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2013 r. (tj. od kwoty 3.278,14 zł). Stanowił tak art. 5h ustawy o ZFŚS w brzmieniu obowiązującym do 22 października br. W dniu następnym weszła w życie ustawa z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019, ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz ustawy o Karcie Dużej Rodziny (Dz. U. poz. 1907). Na mocy tej ustawy zwiększono wysokość odpisu poprzez ustalenie, że jego podstawę w okresie od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. stanowi przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2014 r., tj. 3.389,90 zł. Podstawa naliczenia odpisu za okres od 1 stycznia do 31 lipca br. pozostała bez zmian, odpis na jednego zatrudnionego w normalnych warunkach wynosił więc w tym okresie 1.229,30 zł. Natomiast w okresie od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. odpis podstawowy na jednego zatrudnionego w tzw. normalnych warunkach pracy wynosi 1.271,21 zł (podstawą do jego ustalenia jest kwota 3.389,90 zł).

Wysokość odpisów na ZFŚS oraz świadczeń
urlopowych dostępna jest w serwisie
www.wskazniki.gofin.plw dziale Prawo pracy

W związku ze zmianą podstawy odpisu w trakcie 2019 r. powstało pytanie, czy świadczenie urlopowe przysługujące w wysokości odpisu podstawowego, wypłacane po wejściu w życie ustawy z dnia 11 września 2019 r., powinno odpowiadać wysokości odpisu ustalonego proporcjonalnie do okresów obowiązywania, tj. kwocie 1.246,76 zł (3.278,14 zł × 37,5% = 1.229,30 zł; 3.389,90 zł × 37,5% = 1.271,21 zł; 1.229,30 zł × 7/12 + 1.271,21 zł × 5/12 = 1.246,76 zł), czy też należy je ustalić na poziomie odpisu wyliczonego w oparciu o przeciętne wynagrodzenie z drugiego półrocza 2014 r., tj. w wysokości 1.271,21 zł? Kolejną kwestią wątpliwą było to, czy świadczenia urlopowe wypłacone przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 września 2019 r. nie powinny być wyrównane.

Z powyższymi pytaniami nasze Wydawnictwo zwróciło się do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Resort pracy w odpowiedzi otrzymanej przez Wydawnictwo w dniu 26 listopada 2019 r. uznał, że świadczenie urlopowe wypłacane w okresie od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. powinno odpowiadać odpisowi ustalonemu na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z drugiego półrocza 2014 r., tj. kwocie 1.271,21 zł. Resort pracy stwierdził też, że przepisy ustawy nowelizującej z dnia 11 września 2019 r. nie zawierają regulacji pozwalających na wyrównanie odpisów wypłacanych przed 1 sierpnia br. (patrz: stanowisko w ramce).

"(...) Przepisy zawarte w art. 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r., które weszły w życie od dnia 23 października 2019 r., stanowią o przyjęciu z dniem 1 sierpnia br. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej z drugiego półrocza 2014 r. jako podstawy przy naliczaniu odpisu na ZFŚS w 2019 r. za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2019 r. Uwzględniając powyższe, w 2019 r. wysokość świadczenia urlopowego byłaby uzależniona od daty ustalania uprawnienia pracownika do tego świadczenia i odnoszona do wysokości odpisu podstawowego na ZFŚS ustalanego na podstawie przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w tej dacie.

Dodać jednocześnie należy, iż ustawa nowelizująca nie zawiera regulacji odnośnie do dokonywania wyrównania wysokości świadczeń urlopowych wypłacanych pracownikom przed 1 sierpnia 2019 r., którzy uprawnienie do tych świadczeń nabyli przed ww. datą (...)."

Stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, uzyskane przez nasze Wydawnictwo w dniu 26 listopada 2019 r.

Należy dodać, że w przypadku gdy pracodawca w okresie od 1 sierpnia br. wypłacił świadczenie urlopowe w wysokości odpisu podstawowego w kwocie 1.229,30 zł, to kwota tego świadczenia podlega wyrównaniu - świadczenie urlopowe w tym okresie należy bowiem przyjmować w wysokości 1.271,21 zł. Kwota wyrównania wynosi więc 41,91 zł. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa, nie ma natomiast podstaw do wyrównania świadczenia urlopowego wypłaconego w okresie od 1 stycznia do 31 lipca 2019 r.