ZFŚS, fundusz socjalny, świadczenia socjalne, świadczenie urlopowe
lupa
A A A

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 18 (444) z dnia 10.09.2017

Świadczenie urlopowe w razie niespełnienia wymogu korzystania z 14 dni urlopu

Nauczyciel dyplomowany, korzystający z urlopu wypoczynkowego w wymiarze 14 dni, ze względów organizacyjnych został ostatniego dnia urlopu wezwany na zespół orzekający i ten dzień urlopu wykorzystał kolejnego dnia. Czy nadal obowiązany jest skorzystać z 14 dni urlopu wypoczynkowego w ciągłości, aby nabyć prawo do świadczenia urlopowego? Czy pracownik musi je zwrócić, jeśli był na krótszym urlopie? Czy istnieje możliwość zapisania w regulaminie, że pracownik nie ma obowiązku przebywania 14 dni na urlopie w jednej części, aby świadczenie urlopowe było należne i nie podlegało zwrotowi?

Wymóg skorzystania z 14 kolejnych dni kalendarzowych urlopu obowiązuje przy świadczeniach urlopowych w szkołach niepublicznych. Jego niespełnienie wiąże się z obowiązkiem zwrotu otrzymanej kwoty, choć pracodawca może od tego odstąpić. Zmiana ustawowych warunków jego wypłaty pozbawia go charakteru świadczenia urlopowego i skutkuje obowiązkiem zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

W przypadku nauczycieli szkół publicznych świadczenie urlopowe nie zależy od spełnienia jakichkolwiek kryteriów. Prawo do niego przysługuje na podstawie art. 53 ust. 1a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2017 r. poz. 1189), dalej ustawy KN. Przepis ten stanowi, że świadczenie ma być wypłacone do końca sierpnia każdego roku w wysokości odpisu podstawowego, określonego na podstawie ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 800 z późn. zm.), dalej ustawy o ZFŚS. Jedyny warunek, jaki wynika z tej regulacji to obowiązek ustalenia wartości świadczenia należnego konkretnemu nauczycielowi proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia w danym roku szkolnym. Oznacza to, że jeśli nauczyciel, o którym mowa w pytaniu, byłby zatrudniony w szkole publicznej (feryjnej lub nieferyjnej), to powinien otrzymać świadczenie urlopowe, mimo przerwania 14-dniowego urlopu. Z przedstawionych okoliczności należy jednak wnosić, że nie jest to placówka feryjna, bo wtedy urlop przypadłby - zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy KN - na czas ferii. Jeśli jest to natomiast placówka nieferyjna, w której nauczyciele są uprawnieni do 35 dni urlopowych i mogą z nich korzystać w terminach wynikających z planu urlopów (art. 64 ust. 3 ustawy KN), to i tak w zakresie świadczenia urlopowego podlegają art. 53 ust. 1a ustawy KN. Nie ma tu żadnego znaczenia fakt, że tych nauczycieli obowiązuje art. 162 K.p. w związku z art. 91c ustawy KN, wymagający, aby przy podziale urlopu na części jedna z nich trwała co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Przepisy prawne Ustawa KNustawa o ZFŚS dostępne są w serwisie 
www.przepisy.gofin.pl.

Rozstrzygnięcia kwestii świadczenia urlopowego w szkołach niepublicznych należy dokonać w oparciu o przepisy ustawy o ZFŚS. To ona jest właściwa do tego typu placówek (ustawa KN obowiązuje w bardzo ograniczonym zakresie wskazanym w art. 91b ust. 2 pkt 2, nieobejmującym działalności socjalnej, w tym świadczeń urlopowych). W myśl art. 3 ust. 3 i 3a ustawy o ZFŚS, szkoły niepubliczne zatrudniające mniej niż 50 pracowników (według stanu na 1 stycznia danego roku kalendarzowego; w przeliczeniu na pełne etaty) mają wybór. Mogą albo utworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, dalej Fundusz, lub wypłacać świadczenie urlopowe, albo zrezygnować z obydwu tych form wspierania socjalnego pracownika. Tylko w razie podjęcia decyzji o wypłacie świadczenia urlopowego, pracownicy nabędą do niego prawo i to w sytuacji spełnienia ustawowego warunku. Według art. 3 ust. 5 ustawy o ZFŚS, jest nim konieczność skorzystania przez pracownika w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Przepis ten nie przewiduje żadnych wyjątków. W konsekwencji, każde przerwanie tego urlopu, bez względu na przyczynę (por. art. 166 i 167 K.p.), pozbawia pracownika prawa do świadczenia urlopowego i powoduje obowiązek jego zwrotu. Wypłacone świadczenie, na gruncie ustawy o ZFŚS, staje się bowiem nienależne. Tym samym nauczyciel z pytania, jeśli otrzymał świadczenie (najpóźniej w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu) powinien je zwrócić. Pracodawca nie musi jednak żądać zwrotu. Tym niemniej pozostawiając nauczycielowi świadczenie urlopowe, ma obowiązek odprowadzić od jego wartości składki na ubezpieczenia społeczne (a contrario art. 3 ust. 6 ustawy o ZFŚS), a także na ubezpieczenie zdrowotne.

Ważne: Termin "kolejne dni kalendarzowe", użyty w art. 3 ust. 5 ustawy o ZFŚS, obejmuje dni robocze, wolne soboty, niedziele i święta, następujące po sobie; również dni przypadające po ostatnim roboczym dniu urlopu (por. uzasadnienie wyroku WSA w Rzeszowie z 21 września 2004 r., sygn. akt SA/Rz 1828/03).

Ponieważ świadczenie urlopowe ma charakter dobrowolny, od pracodawcy zależy jego wprowadzenie. Musi przy tym uwzględnić reguły określone w art. 3 ust. 4-6 ustawy o ZFŚS. Zasadniczo ma prawo od nich odstąpić działając na korzyść pracownika. Wynika to z art. 9 § 2 K.p. Korzystniejszym rozwiązaniem byłyby:

  • rezygnacja z wymogu skorzystania z 14 kolejnych dni kalendarzowych urlopu przy ustalaniu prawa do świadczenia urlopowego lub
     
  • utrzymanie tego warunku przy jednoczesnym odstąpieniu od żądania zwrotu świadczenia przy jego niezrealizowaniu w wytypowanych sytuacjach, np. wymienionych w art. 166 i 167 K.p.

W art. 3 ust. 3 ustawy o ZFŚS jest zapis wprost o możliwości wypłacania świadczenia urlopowego "o którym mowa w ust. 4-6". Akt ten nie pozostawia zatem swobody w zakresie kształtowania tego świadczenia w przepisach wewnątrzzakładowych, jak czyni to przy Funduszu. Stąd można wnosić, że odmienne od ustawowych uregulowanie tej kwestii pozbawi przywileju wyłączenia ze składek ZUS wypłacanych kwot, ponieważ - mimo nazwy - nie będą one objęte pojęciem świadczenia urlopowego. O takim świadczeniu można bowiem mówić jedynie wtedy, gdy jest wypłacane przez pracodawcę zatrudniającego poniżej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, który nie utworzył Funduszu oraz w wysokości i na zasadach określonych w art. 3 ust. 4-6 ustawy o ZFŚS (por. uzasadnienie wyroku WSA w Gorzowie Wlkp. z 12 lutego 2015 r., sygn. akt I SA/Go 706/14).

www.ZFSS.pl - Świadczenie urlopowe:

 Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl
www.UrlopyPracownicze.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
6
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Vademecum Kadrowego - kompleksowo opracowane zagadnienia z prawa pracy
Vademecum Księgowego - zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych

GOFIN PODPOWIADA

Kompleksowe opracowania tematyczne

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.