Przegląd Podatku Dochodowego nr 13 (325) z dnia 1.07.2012

Zwolnienie od podatku świadczeń z ZFŚS na rzecz pracownika, który w ciągu roku przeszedł na emeryturę

Jaka kwota zwolnienia od podatku przysługuje, w przypadku gdy dana osoba w pierwszej połowie roku korzystała ze świadczeń z ZFŚS jako pracownik, a w drugiej połowie roku jako emeryt? Jaka kwota jest wolna od podatku, gdy emeryt nadal pracuje w zakładzie, który jest jednocześnie zakładem, z którego odszedł na emeryturę i w którym korzysta ze świadczeń z ZFŚS?

Świadczenia z ZFŚS otrzymane przez pracownika są zwolnione od podatku, do kwoty 380 zł w roku podatkowym, natomiast świadczenia takie otrzymane przez emeryta od byłego zakładu pracy - do kwoty 2.280 zł rocznie. Natomiast emeryta ponownie zatrudnionego w zakładzie, z którego przeszedł na emeryturę, obowiązuje limit taki, jak pracownika, tj. 380 zł w roku podatkowym.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 updof, wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Ustawodawca zastrzegł jednocześnie, że rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Z kolei w przypadku emerytów zastosowanie znajdzie zwolnienie wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 38 updof. Z przepisu tego wynika, że wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Aby więc świadczenia otrzymane przez emerytów korzystały ze zwolnienia od podatku, muszą być otrzymane od byłego pracodawcy, a ich wartość nie może przekroczyć 2.280 zł w roku podatkowym. Co istotne zwolnienie podatkowe obejmuje wszystkie świadczenia otrzymywane przez emerytów od byłego pracodawcy, bez względu na źródło ich finansowania.

Jeżeli wartość świadczeń otrzymanych przez emeryta przekroczy w roku podatkowym wymienioną kwotę, były pracodawca od nadwyżki jest zobowiązany pobrać 10% zryczałtowany podatek dochodowy (art. 30 ust. 1 pkt 4 updof). Jeżeli przedmiotem świadczenia nie są pieniądze, wówczas emeryt jest obowiązany wpłacić płatnikowi kwotę należnego zryczałtowanego podatku dochodowego przed wydaniem świadczenia (art. 41 ust. 7 pkt 2 updof).

Zwolnienie od podatku wymienione w powołanym art. 21 ust. 1 pkt 38 updof nie dotyczy emerytów, którzy po przejściu na emeryturę ponownie zatrudnili się w "swoim" zakładzie pracy, uzyskując tym samym status pracownika. Świadczenie otrzymuje wówczas pracownik, a nie emeryt. Świadczenie otrzymane przez emeryta po ponownym zatrudnieniu w zakładzie, z którego odszedł na emeryturę, o ile jest sfinansowane z ZFŚS lub funduszy związków zawodowych, może korzystać ze zwolnienia od podatku wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 67 updof. Obowiązuje wówczas limit zwolnienia od podatku, do 380 zł w roku podatkowym.

Bez względu na to czy świadczenie z ZFŚS zostanie przekazane:

• pracownikowi,  
   
• emerytowi - obecnemu pracownikowi w zakładzie, z którego przeszedł na emeryturę,  
   
• emerytowi - byłemu pracownikowi,

to nie stanowi ono podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i składki na ubezpieczenie zdrowotne.