Świadczenie wychowawcze a ustalanie dochodu dla potrzeb ZFŚS

Prowadzimy w firmie zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, w ramach którego wypłacamy dopłaty do tzw. wczasów pod gruszą. W regulaminie ZFŚS mamy zapis, że do dochodu pracownika i innych osób uprawnionych wlicza się wszystkie przychody tej osoby, m.in. zasiłki i świadczenia wypłacane przez ośrodek pomocy społecznej. Czy w tej sytuacji w przychodzie należy uwzględnić świadczenie 500+?

W mojej ocenie tak. Kwestia ustalania dochodu dla potrzeb przyznawania świadczeń socjalnych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie jest uregulowana przez przepisy ustawowe. Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 800) wprowadza jedynie obowiązek uwzględniania przy wydatkowaniu środków Funduszu na konkretne świadczenia tzw. kryterium socjalnego, tj. sytuacji materialno-bytowej osoby uprawnionej.

Uściślenie kryterium socjalnego na gruncie danego zakładu pracy następuje w regulaminie ZFŚS. Zazwyczaj regulaminy te przewidują tzw. widełki dochodowe, od których zależy wysokość świadczeń przyznawanych z Funduszu. W tym akcie zakładowym można też określić jakiego rodzaju przychody będą brane pod uwagę przy ustalaniu, w którym przedziale dochodowym znajduje się osoba uprawniona do świadczeń z Funduszu. Jeżeli zapisy regulaminu stanowią, że do tego przychodu wlicza się np. zasiłki czy świadczenia wypłacane przez ośrodek pomocy społecznej, to powinny być one uwzględniane przy ustalaniu kryterium socjalnego dla potrzeb Funduszu.

Kryterium socjalne dla potrzeb ZFŚS ustala się z uwzględnieniem dochodów osób znajdujących się we wspólnym gospodarstwie domowym z uprawnionym.

Nie ulega wątpliwości, że w konsekwencji pobierania świadczenia wychowawczego 500+ sytuacja materialna osób (rodziny), która je pobiera, ulega poprawie. Zwiększa się dochód na osobę w rodzinie, co może mieć swoje następstwa w zakresie przyznawania innych świadczeń.

W omawianej sprawie trzeba mieć na uwadze, że świadczenia przyznawane z ZFŚS mają charakter uznaniowy i zasadniczo fakultatywny. Duża część pracodawców spoza sfery budżetowej może się zwolnić z obowiązku tworzenia Funduszu. Wówczas tego rodzaju świadczenia jak dopłaty do wczasów w ogóle nie będą przyznawane w danym zakładzie. Ponadto nawet w sytuacji gdy u pracodawcy funkcjonuje ZFŚS, jego regulamin nie musi przewidywać dopłat urlopowych. Dopłaty do "wczasów pod gruszą", o których mowa w pytaniu, są więc świadczeniami nieobowiązkowymi i uzupełniającymi (w sferze socjalnej) ogólne warunki zatrudnienia w danym zakładzie. Trudno więc przyjąć, aby poprawa sytuacji materialnej osób uprawnionych, np. z uwagi na otrzymywanie świadczenia wychowawczego wypłacanego m.in. przez ośrodek pomocy społecznej, nie miała przełożenia na wysokość takich socjalnych dopłat.